Kenau Simonsdr. Hasselaer
€600,00 incl. btw
(1526-1588) Scheepsbouwer en heldin van het beleg van Haarlem
Inzoomen? Beweeg cursor over foto of klik vergrootglas en dubbelklik.
Terug naar onze winkel of naar complete catalogus. U kunt ook op afspraak onze portretten bezichtigen.
Beschrijving
Kenau was de tweede dochter in een welgesteld Haarlems gezin. Ze trouwde in 1544 met de scheepsbouwer Nanning Gerbrantsz. Borst. Vermoedelijk overleed hij 1562 want vanaf dat jaar staat Kenau’s naam op de aanbestedingsovereenkomsten van nieuwe schepen. Tot aan 1571 werden er zestien schepen bij haar besteld. De latere roem van Kenau Simonsdr. Hasselaer komt vermoedelijk voort uit het boekje Historie ende waerachtich verhael van al die dinghen die gheschiet sijn, van dach tot dach, in die lofweerdichste ende vermaerste stadt van Hollandt, Haerlem ghenoemt, in dien tijt als die van den Hertoghe van Alba beleghert was uit 1573. Het werd geschreven door de Friese geleerde Arcerius. Hij noemde Kenau de dapperste Haarlemse vrouw tijdens het Spaanse beleg. Ook in andere verslagen, soms stevig aangedikt, keerde de naam van de moedige Kenau terug. Kenau werd zo een belangrijk deel van de Nederlandse geschiedschrijving. Vermoedelijk verliet Kenau Haarlem direct na het beleg om haar zus en zwager naar Delft te volgen en daarna naar Zeeland. Kenau werd daar in 1574 benoemd tot beëdigd waagmeester en ze mocht de belasting op turf innen in Arnemuiden. Hoewel lang werd gedacht dat deze functie haar was gegund uit dank voor haar heldenrol, kreeg Kenau de functie waarschijnlijk via haar zwager die een goed woordje voor haar had gedaan. Kenau keerde in 1579 terug naar Haarlem. Ze probeerde een oude schuld van de stad te innen, maar het zou tot na haar dood duren voordat deze vereffend was. Dé heldin van het Haarlemse beleg had in de loop der tijd een slechte reputatie opgebouwd. Zij en haar dochters werden beschuldigd van kwade praktijken, maar onduidelijk is hoe dit precies is ontstaan. Vermoedelijk overleed Kenau in 1588 op zee nadat zij was meegevaren op een schip naar Noorwegen om hout in te kopen. Na haar dood werd de slechte reputatie van Kenau in Haarlem toch weer snel vergeten. Stadshistoricus Samenl Ampzing prees haar uitvoerig in een gedicht dat hij opnam in zijn Beschryvinge ende lof der stad Haerlem uit 1628. De Haarlemse schutterij gaf opdracht voor een doek met daarop de moedige Kenau, gewapend met zwaard en piek. Het werk ging in de zogenaamde Kenau-kamer in de Stadsdoelen. Nog tien portretten van Kenau zijn bekend, naast vele toneelstukken, romans en gedichten. De mythe van Kenau viel in 1956 uiteen door het werk Kenu Symonsdochter van Haerlem van de Haarlemse archivaris Gerda Kurtz. Zij stelde dat Kenau de moed van alle Haarlemse vrouwen moest symboliseren, als een pars pro toto, maar betwijfelde het meevechten van vrouwen. Zonder concrete aanwijzingen van haar militaire optreden in historische bronnen, moest het verhaal van Kenau als legende worden gezien. Bewijs vinden voor het wel of niet meevechten is overigens zeer lastig te verkrijgen, onder andere vanwege de vernietiging van het archief van het stadsbestuur uit die periode. Historicus Els Kloek pleitte in 2011 voor het meer serieus nemen van de legende van Kenau. Volgens haar zijn er wel degelijk bewijzen te vinden van vrouwen, en dus ook van Kenau, die deelnamen aan de verdediging van hun stad. Kenau kreeg uiteindelijk twee standbeelden in Haarlem. Het feit dat de naam Kenau is komen te staan voor een stevige vrouw die zich de kaas niet van het brood laat eten, toont het ook dat Kenau Simonsdr. Hasselaer nooit helemaal vergeten is. Materiaal: foto, collage Fotograaf: Adam Willaerts
Uitverkocht
