Elisabeth werd in 1737 ten onrechte verbannen uit Suriname. Ze had iemand beschuldigd van het beledigen van de gouverneur, maar omdat er geen andere getuigen waren kon dat niet worden bewezen. De gouverneur wilde dat iemand werd veroordeeld en zo werd Elisabeth onterecht beschuldigd. Het racistische gedachtegoed van de gouverneur kreeg zo een concrete vorm. Hij stelde dat zwarte volkeren altijd probeerden hun vrijheid te misbruiken en blanken tegenwerkten. Elisabeth vertrok naar Nederland. Daar werd de Staten-Generaal gevraagd om het vonnis te herzien en zij werd inderdaad in het gelijk gesteld. Ze keerde daarop terug naar Suriname.

Een tweede juridische strijd draaide om het voorgenomen huwelijk van Elisabeth met de blanke man Christoph Policarpus Braband, koster van de gereformeerde kerk en directeur van een houtzagerij. In 1764 deed het stel aangifte van hun geplande huwelijk, maar het werd verboden omdat zwarten en blanken zich niet zouden mogen vermengen. Na drie jaar strijd deed de Staten-Generaal uitspraak in hun voordeel. Het huwelijk kon doorgang hebben, ware het niet dat Braband inmiddels was overleden. Elisabeth vond niettemin snel een andere man en trouwde in 1767 met Hermanus Daniel Zobre.

Elisabeth Samson deed goede zaken. Ze bezat verschillende plantages en diverse huizen in Paramaribo. Met haar zus Nanette erfde ze de plantages van haar oudere zus waardoor ze konden uitgroeien tot belangrijke koffie-exporteurs. In 1767 lieten ze zelfs een eigen fregat bouwen in Amsterdam, maar tijdens een tocht in 1769 bleek het schip lek. De lading ging verloren maar de bemanning werd gelukkig gered. Het jaarinkomen van Elisabeth werd geschat tussen de 40.000 en 100.000 gulden. Ter vergelijking: de gouverneur verdiende zo’n 10.000 gulden.

Elisabeth Samson overleed in 1771 op 55-jarige leeftijd. Haar man was de enige erfgenaam. De plantages die Elisabeth deelde met haar zus, moest ook Hermanus Zobre delen. Elisabeth werd vooral bekend door haar zelf vergaarde kapitaal en door haar huwelijk met een blanke man. Niet onomstreden was en is het feit dat zij, dochter van een slavin, zelf ook slaven bezat die werkten op haar koffieplantages. Cynthia McLeod gebruikte het levensverhaal van Elisabeth in de roman e vrije negerin Elisabeth.

Materiaal:   foto, draad, parels

Fotograaf:  Elisabeth Samson, een vrije, zwarte vrouw in het 18e eeuwse Suriname.